(Nov 10) เอเชีย'โล่งอก-มีหวังหลังจบยุค'ทรัมป์'แต่พันธมิตรหวั่น'ไบเดน'ปล่อยจีนแผ่อิทธิพล - เอเชียทั้งโล่งอกและมี ความหวังกับโจ ไบเดน ว่าที่ผู้นำคนต่อไป ของอเมริกา หลังจากต้องเผชิญช่วงเวลา 4 ปี ภายใต้ยุคโดนัลด์ ทรัมป์ ที่โจมตีทั้งศัตรูและพันธมิตรอย่างมีความสุข กระนั้นก็ตาม จากการที่ไบเดนต้องแบกรับปัญหามากมายภายในประเทศ จึงมีความกังวลอย่างกว้างขวางใน หมู่พันธมิตรของอเมริกันทางเอเชียว่า พวกเขาอาจถูกละเลย และวอชิงตันจะปล่อยให้ปักกิ่งแผ่ขยายอิทธิพลตามใจชอบ
ต่อไปนี้คือแนวโน้มที่อาจเกิดขึ้นในเอเชีย หลังจากไบเดนได้เข้าครองทำเนียบขาว
* จีน
เป้าหมายแรกในเอเชียของไบเดนน่าจะเป็นจีน
สองชาติมหาอำนาจพัวพันกันอย่างตัดไม่ขาดทั้งด้านเศรษฐกิจและการเมือง แม้อเมริกากำลังเข้ามาสำแดงแสนยานุภาพทางทหารในแปซิฟิกมากขึ้น เพื่อขัดขวางความพยายามขยายอิทธิพลของจีนก็ตาม
ภายใต้คณะบริหารทรัมป์ สองชาติ ทำสงครามการค้าและสงครามปากอย่าง ดุเดือด แต่สำหรับคณะบริหารของไบเดนนั้น อเล็กซานเดอร์ ฮวง ศาสตราจารย์ด้านยุทธศาสตร์ ของมหาวิทยาลัยทัมกังในไทเป และอดีตเจ้าหน้าที่ความมั่นคงแห่งชาติของไต้หวัน มองว่า น่าจะกลับไปใช้แนวทางสายกลางและลด การเผชิญหน้าแบบอดีตประธานาธิบดี บารัค โอบามา มากกว่า
ฮวงเสริมว่า การเข้าหาจีนมากขึ้นอาจทำให้วอชิงตันลดการสนับสนุนไทเปลง แต่ไม่ได้ลดความมุ่งมั่นในการรับประกันว่า ไต้หวันสามารถป้องกันตัวเองจากการคุกคามของ ปักกิ่ง
ทางด้าน ถัง หรุ่ยกั๊ว วิศวกรเคมีปลดเกษียณสะท้อนมุมมองของคนมากมายในจีนว่า ไม่ว่าประธานาธิบดีคนใหม่คือใครก็ไม่อาจหยุดยั้งขาลงของอเมริกาในสถานะมหาอำนาจโลกได้
* เกาหลีเหนือ
ทรัมป์กับคิม จองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือ พัฒนาจากการข่มขู่เปิดศึกกันให้กลายเป็น ซัมมิต 3 รอบที่แม้เป็นข่าวครึกโครมทั่วโลก แต่ไม่อาจโน้มน้าวให้เปียงยางทำลายอาวุธนิวเคลียร์และขีปนาวุธที่ครอบครองอยู่
อย่างไรก็ตาม ถึงวันนี้คิมต้องปรับตัว รับมือไบเดน
ไบเดนสนับสนุนแนวทางอย่างค่อยเป็นค่อยไปที่เริ่มจากการประชุมระดับคณะทำงาน และพร้อมยกระดับการแซงก์ชันจนกว่าเกาหลี เหนือจะยอมปลดอาวุธนิวเคลียร์อย่างเป็น รูปธรรม
ด้านเกาหลีเหนือซึ่งพูดเสมอว่าคลังแสงนิวเคลียร์เป็นเครื่องค้ำประกันสำหรับการอยู่รอด ที่แข็งแกร่งที่สุดและยังไม่เคยแสดงความปรารถนาที่จะทำข้อตกลงอันสมบูรณ์ซึ่งพวกเขาต้อง ทอดทิ้งอาวุธร้ายแรงเหล่านี้ต้องการกระบวนการที่ขับดันโดยการประชุมสุดยอดซึ่งทำให้ตัวเองมีโอกาสได้รับการยินยอมอ่อนข้อโดยทันที แต่มีหวังถูกปฏิเสธหากใช้วิธีเริ่มเจรจากันตั้งแต่ระดับนักการทูตระดับล่างขึ้นมาตามลำดับ
* ญี่ปุ่น
โตเกียวหวังว่า นโยบายเชิงรุกด้านสิ่งแวดล้อมของไบเดนจะเป็นประโยชน์ต่อบริษัทที่ ส่งเสริมสิ่งแวดล้อมของญี่ปุ่น และหวังว่า ผู้นำใหม่ของอเมริกาจะใช้ไม้แข็งกับจีนซึ่งเป็นคู่แข่งถาวรของญี่ปุ่น
อย่างไรก็ตาม ฮิโร ไอดะ ศาสตราจารย์ด้านการเมืองยุคใหม่และประวัติศาสตร์อเมริกาของมหาวิทยาลัยคันไซ มองว่า อเมริกาไม่สามารถดูแลประเทศอื่นๆได้ แต่ต้องเลือกฟื้นฟูตัวเองก่อน
ปีเตอร์ ทาสเกอร์ นักวิเคราะห์ของอาร์คัส รีเสิร์ชในโตเกียว ขานรับว่า ไบเดนกำลังจะเข้าบริหารประเทศที่เต็มไปด้วยปัญหาภายใน ตั้งแต่ความไม่สงบจากประเด็นเชื้อชาติจนถึงความกังวลกับภาวะเศรษฐกิจ การดูแลสุขภาพ และไวรัสโคโรนา จึงอาจปล่อยให้ญี่ปุ่นสู้เพียงลำพัง ขณะที่จีนตอบสนองความทะเยอทะยานด้าน ดินแดนของตัวเองโดยไม่ถูกขัดขวาง เช่นเดียวกับเกาหลีเหนือที่จะสานต่อโครงการนิวเคลียร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้
บริดเจ็ต เวลช์ นักวิจัยกิตติคุณของมหาวิทยาลัยนอตติงแฮม ในมาเลเซีย ชี้ว่า บางประเทศในภูมิภาคนี้ เช่น มาเลเซียที่กำลัง มุ่งเน้นการฟื้นเศรษฐกิจ โน้มเอียงเข้าหาจีนที่เป็นนักลงทุนรายใหญ่ เขายังมองว่า อำนาจของอเมริกาไม่มีทางเหมือนเดิม
ขณะที่ ริชาร์ด เฮย์เดเรียน นักวิเคราะห์ในฟิลิปปินส์ เชื่อว่า ไบเดนอาจระวังมากขึ้นในการติดต่อกับพวกผู้นำที่กุมอำนาจเบ็ดเสร็จ เด็ดขาด ทั้งในฟิลิปปินส์ ไทย และกัมพูชา ขณะเดียวกัน ไบเดนซึ่งมีท่าทีระมัดระวังมากกว่า อาจทำให้เกิดเสถียรภาพมากขึ้นในภูมิภาคแถบนี้ โดยเขาเห็นว่าอเมริกาน่าจะยังคงแสดงความเป็นผู้นำ แต่จะอยู่ในลักษณะร่วมมือกับพวก ผู้เล่นและมหาอำนาจระดับภูมิภาค เช่น ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย อินเดีย รวมทั้งมหาอำนาจทางยุโรป และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
* อินเดีย
ความสัมพันธ์ทางทหารและความมั่นคงระหว่างอเมริกากับอินเดียจะไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก แต่คณะบริหารของไบเดนอาจเพ่งเล็งปัญหาสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพทางศาสนาของอินเดียที่ทรัมป์เคยละเลยมากขึ้น
ไมเคิล คูเกลแมน รองผู้อำนวยการโครงการเอเชียของศูนย์วิลสันในวอชิงตัน ยังคาดว่า ไบเดนจะวิจารณ์นโยบายชาตินิยมฮินดูของนายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดิ ที่ถูกกล่าวหาว่า กดขี่ชนกลุ่มน้อย กระนั้น สองชาติจะร่วมมือกันใกล้ชิดขึ้นเพื่อคานอำนาจจีน และคณะบริหารชุดใหม่ของอเมริกาจะไม่ยอมเสี่ยงทำตัวเป็นศัตรูกับอินเดีย ที่ถือเป็นเดิมพันทางยุทธศาสตร์ซึ่งดีที่สุดของอเมริกาในเอเชียใต้อย่างเด็ดขาด .
Source: ผู้จัดการออนไลน์
