จีนจะเป็นฝ่ายช่วยเหลือรัสเซียจากปัญหาเศรษฐกิจรุมเร้าได้เพียงใด

มาตรการคว่ำบาตรในหลากหลายรูปแบบที่ถาโถมเข้าใส่เศรษฐกิจของรัสเซีย เพื่อเป็นการตอบโต้คำสั่งของปธน. วลาดิมีร์ ปูติน ที่ส่งกองกำลังเข้าไปในยูเครน ทำให้พวกเขาเหลือพันธมิตรที่ทรงอำนาจอยู่เพียงหนึ่งเดียวที่พอจะพึ่งพาได้อย่างจีน

ในทางทฤษฎีแล้วมีหลากหลายวิธีที่จีนจะสามารถช่วยเหลือรัสเซียได้ เริ่มจากการยอมรับรูเบิลในการชำระเงินเพื่อซื้อสิ่งของที่จำเป็น ซึ่งรวมถึงการนำเข้าปัจจัยสำคัญที่รัฐบาลมอสโกกำลังถูกกีดกันอย่างชิ้นส่วนประกอบด้านเทคโนโลยีและชิปเซมิคอนดักเตอร์

นักวิเคราะห์จากสถาบันวิจัยทางการเมือง FPRI กล่าวว่า ในแง่ของการยื่นมือช่วยเหลือรัสเซียจากจีนก็อาจมองเป็นการช่วยเหลือตนเองอยู่ไม่น้อย แต่ก็ต้องแลกกับความเสี่ยงของการถูกคว่ำบาตรขั้นทุติยภูมิ และนำไปสู่สงครามการค้ากับสหรัฐฯและยุโรปอีกครั้ง

และเมื่อพิจารณาจากสภาวะที่ไม่แน่นอนของตลาดจีนในช่วง 2-3 สัปดาห์ที่ผ่านมา ท่ามกลางปัญหาอัตราเงินเฟ้อที่เพิ่มสูงขึ้น และการระบาดของไวรัส COVID-19 ครั้งใหญ่ในประเทศ ก็อาจไม่ใช่ช่วงเวลาที่ดีที่สุดที่จะกระทำการเช่นนั้น

อย่างไรก็ตามจีนที่เป็นพันธมิตรกับรัสเซียมาอย่างยาวนานยังสามารถเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากสถานะของตน ก่อนการบุกรุกยูเครนทั้ง 2 ประเทศได้ประกาศความร่วมมือเชิงกลยุทธ์อย่างไม่มีขีดจำกัด โดยเน้นย้ำถึงวัตถุประสงค์เพื่อการต่อต้านอิทธิพลของสหรัฐฯ

แม้รัฐบาลปักกิ่งได้แสดง “ความกังวล” ต่อความขัดแย้งในยูเครน แต่พวกเขาก็ปฏิเสธที่จะเรียกสิ่งนี้ว่าการรุกรานหรือการประณามใส่รัสเซีย และยังสอดแทรกเรื่องราวเกี่ยวกับสงครามของรัฐบาลมอสโกโดยส่วนใหญ่ผ่านทางสื่อกลางของรัฐ

หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ของ Berenberg Bank ให้ความเห็นว่า จีนจะมีความสุขในการสร้างปัญหาให้กับฝั่งตะวันตกและพร้อมจะแปรเปลี่ยนรัสเซียให้เป็นพันธมิตรที่อยู่ในโอวาท รวมถึงการหาผลประโยชน์จากน้ำมัน, แก๊สธรรมชาติ และสินค้าโภคภัณฑ์ในราคาสุดประหยัด

จีนยังอยู่ในสถานะตลาดส่งออกรายใหญ่สุดของรัสเซียรองจาก EU โดยการค้าของทั้ง 2 ประเทศขยับขึ้นสร้างสถิติสูงสุดในปีก่อนด้วยตัวเลข $146.9 พันล้าน หรือคิดเป็นอัตราที่เติบโตขึ้น 39.5% ในแบบปีต่อปี

การส่งออกของรัสเซียไปยังจีนในปีก่อนคิดเป็นมูลค่า $79.3 พันล้าน โดยมีน้ำมันและแก๊สคิดเป็นสัดส่วน 56% ของยอดรวมเหล่านั้น ในขณะที่จีนนำเข้าสินค้าจากรัสเซียในปริมาณที่สูงกว่ายอดการส่งออกถึง $1 หมื่นล้านในปีที่ผ่านมา

แม้กลุ่มพันธมิตรฝั่งตะวันตกจะสามารถออกมาตรการคว่ำบาตรขั้นทุติยภูมิแก่ฝ่ายใดก็ตามที่ยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือรัสเซีย แต่ปัญหาหลักก็คือเศรษฐกิจของจีนที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก แถมยังมีบทบาทสำคัญในระบบซัพพลายเชนทั่วโลก

นักวิเคราะห์จาก FPRI กล่าวว่า จีนอาจช่วยแบ่งเบาภาระหนักอึ้งส่วนใหญ่ให้กับรัสเซีย แต่หากมีการจัดวงเงินเพื่อการทำธุรกรรมระหว่างธนาคารกลางอย่างเต็มตัว ก็จะเป็นการแบกรับหนี้และความเสี่ยงของรัสเซียเข้ามาในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจของพันธมิตรกำลังตกต่ำสุดขีด

เขายังกล่าวสรุปไว้ว่า แม้การเคลื่อนไหวดังกล่าวอาจจะไม่ได้ส่งผลดีที่สุดในแง่ทางเศรษฐศาสตร์ แต่ด้วยเหตุผลทางการเมืองก็อาจทำให้เกิดการตัดสินใจที่แตกต่างออกไป

References :

https://www.cnbc.com/2022/03/16/how-much-can-and-will-china-help-russia-as-its-economy-crumbles.html