ชาวอเมริกันเฝ้ามองดัชนีราคาทะยานขึ้นระหว่างภาวะวิกฤต COVID-19 จนกระทั่งถึงช่วงปลายปี 2021 หนึ่งในดัชนีชี้วัดอัตราเงินเฟ้อขยับขึ้นไปทำสถิติสูงสุดในรอบเกือบ 4 ทศวรรษ ในขณะที่ดัชนีอีกตัวก็สร้างสถิติเป็นเวลา 2 เดือนติดต่อกัน
ล่าสุดธนาคารกลางสหรัฐฯ (Fed) เริ่มหันกลับมาให้ความสำคัญกับการควบคุมอัตาเงินเฟ้อ โดยเมื่อเดือนต.ค.ทางสถาบันได้ประกาศลดระดับโครงการซื้อสินทรัพย์ ซึ่งถือเป็นแนวทางเคลื่อนไหวที่เร็วขึ้นกว่าที่คาดไว้และยังส่งสัญญาณถึงการปรับอัตราดอกเบี้ยหลายครั้งในปีนี้
แม้มาตรการผ่อนคลายเชิงปริมาณ (QE) จะลดระดับลงและปัญหาการติดขัดในระบบซัพพลายเชนดูจะทยอยดีขึ้น แต่นักเศรษฐศาสตร์ก็ยังเชื่อว่ามันยังคงต้องอาศัยเวลาอีกซักระยะกว่าที่ข้อมูลจะเริ่มแสดงให้เห็นถึงแนวโน้มที่ดีขึ้น
ทั้งนี้การคาดการณ์ทางเศรษฐกิจถือเป็นเรื่องยากโดยเฉพาะกับเหตุการณ์ที่ไม่ปกติอย่างวิกฤตของโรคระบาด บรรดาผู้เชี่ยวชาญต่างยังคงไม่แน่ใจว่าสหรัฐฯเดินหน้ามาจนถึงจุดพีคในการดีดตัวขึ้นของภาวะเงินเฟ้อปัจจุบันแล้วหรือยัง
ในขณะที่ข้อมูลของเดือนธ.ค.แสดงถึงอัตราการชะลอตัวของภาวะเงินเฟ้อเมื่อเทียบกับช่วงฤดูใบไม้ร่วง แต่ตัวเลขจากแค่เพียงเดือนเดียวก็ยังไม่สามารถบอกอะไรได้ ซึ่งก็มีบางฝ่ายที่เชื่อว่าราคาจะยังคงไต่ระดับขึ้นไปอีกในช่วง 2-3 เดือนแรกของปีนี้
แต่หากย้อนกลับไปเมื่อช่วงต้นยุคปี 1980 อัตราเงินเฟ้อก็ไม่ได้ขยับตัวขึ้นเมื่อมันพุ่งขึ้นจนไปถึงจุดพีคที่ 14% ในขณะที่การดีดตัวขึ้นของราคาระหว่างช่วงวิกฤต COVID-19 จะดูรุนแรงกว่าที่เคยเห็นมาในรอบหลายสิบปี แต่มันก็ยังไม่ได้เลวร้ายอย่างที่เคยเป็นมา
อย่างไรก็ตามยังคงมีหลายปัจจัยที่จะทำให้ราคาขยับขึ้นไปอีก เมื่อกิจการหลายแห่งพากันปรับค่าแรงขึ้นเพื่อดึงดูดลูกจ้างท่ามกลางภาวะขาดแคลนแรงงาน และอัตราเงินเดือนที่สูงขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่มอาชีพค่าแรงต่ำก็จะยังคงไม่หายไปไหนในปี 2022
นักเศรษฐศาสตร์หลายคนยังเชื่อว่า แม้ไวรัสสายพันธุ์โอไมครอนอาจเป็นตัวสร้างปัญหาใหม่ในระบบซัพพลายเชน แต่มันก็อาจจะส่งผลแค่เพียง 1-2 เดือน ซึ่งแนวโน้มดังกล่าวอาจไม่ได้หมายถึงการขยับตัวขึ้นของอัตราเงินเฟ้อ แต่จะกลายเป็นฐานใหม่สำหรับระดับของเงินเฟ้อที่ลดลง
ในขณะเดียวกันนักเศรษฐศาสตร์ต่างเชื่อว่า โลกปัจจุบันจะมีภาวะเงินเฟ้อลดลงด้วยหลาย ๆ เหตุผล ไล่เรียงตั้งแต่เทคโนโลยีขั้นสูง, สังคมผู้สูงอายุ และผลิตภาพที่มีมากขึ้น ซึ่งต่างจะช่วยรักษาขีดสูงสุดของราคาไว้ในระดับหนึ่ง
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ควบคู่กับผลิตภาพที่สูงขึ้นย่อมหมายถึง กระบวนการและผลิตภัณฑ์ที่ออกมาจะอยู่ในระดับของต้นทุนที่ต่ำลง ในขณะที่รูปแบบของการใช้จ่ายก็กำลังปรับเปลี่ยนไปสู่ข้อมูลประชากรในกลุ่มสูงวัย
นักเศรษฐศาสตร์ยังเชื่ออีกว่า ความท้าทายในระบบซัพพลายเชนที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่ในปี 2021 ไม่ได้กำลังเลวร้ายลง และยังคาดหวังได้ถึงการพัฒนาขึ้นในปีนี้ แม้จะเป็นไปอย่างเชื่องช้าก็ตาม
ในขณะเดียวกันปริมาณความต้องการที่พุ่งขึ้น ซึ่งแสดงถึงลักษณะเฉพาะของการเปิดระบบเศรษฐกิจอีกครั้ง จะทำให้เกิดความสมดุลขึ้นในท้ายที่สุด และเมื่อรวมเข้ากับแนวทางรับมือของ Fed ก็อาจช่วยหยุดยั้งความร้อนแรงของดัชนีราคาลงได้
References :
https://edition.cnn.com/2022/01/15/economy/inflation-101-how-high-can-prices-go/index.html
